พระสมเด็จ พิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษณ์ ยุคปลาย 2412
ราคา 1,500 บาท
รับประกันพระสมเด็จแท้ ตามหลักวิทยาศาตร์โดยออกใบรับรองการตรวจด้วย SEM/XRD/XRF หากไม่แท้ตามหลักวิทยาศาตร์ ยินดีคืนเงินเต็มจำนวน
พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษ์: มรดกล้ำค่าแห่งพุทธศิลป์
พระสมเด็จวัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร ที่สร้างโดยเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี) นั้น ได้รับการยอมรับว่าเป็นจักรพรรดิแห่งพระเครื่องไทย โดยมีการสร้างขึ้นหลายแม่พิมพ์ (หรือที่เรียกกันว่า “พิมพ์”) ซึ่งแต่ละพิมพ์ก็มีพุทธลักษณะและรายละเอียดที่แตกต่างกันไป อันเป็นผลมาจากฝีมือของช่างแกะสลักแม่พิมพ์ที่แตกต่างกันในแต่ละยุคสมัย หนึ่งในพิมพ์ที่ได้รับความนิยมและเป็นที่แสวงหาอย่างสูงในแวดวงนักสะสมพระเครื่องคือ “พระสมเด็จพิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษ์”
หลวงสิทธิการ โยธารักษ์: ประวัติและบทบาทในการสร้างแม่พิมพ์
หลวงสิทธิการ โยธารักษ์ หรือที่ปรากฏนามในราชกิจจานุเบกษาว่า หลวงสิทธิ์ โยธารักษ์ เป็นข้าราชการในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ดำรงตำแหน่งเจ้ากรมพระสุรัสวดีขวาฝ่ายพระราชวังบวร แม้จะไม่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่บันทึกไว้โดยตรงว่าท่านเป็นผู้แกะแม่พิมพ์พระสมเด็จถวายเจ้าประคุณสมเด็จฯ โต แต่จากหลักฐานจากคำบอกเล่าของผู้หลักผู้ใหญ่ในวงการพระเครื่องและลักษณะทางพุทธศิลป์ของพระสมเด็จวัดระฆังในยุคกลางถึงยุคปลาย (ประมาณปี พ.ศ. 2380-2400) เชื่อกันว่าท่านเป็นหนึ่งในช่างหลวงสิบหมู่ที่มีฝีมือเป็นเลิศ และได้รับมอบหมายให้แกะสลักแม่พิมพ์พระสมเด็จขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย
แม่พิมพ์ที่เชื่อว่าแกะสลักโดยหลวงสิทธิการ โยธารักษ์นั้น มีความโดดเด่นในด้านความงดงาม อ่อนช้อย และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งแตกต่างจากแม่พิมพ์ของช่างหลวงท่านอื่นๆ เช่น หลวงวิจารณ์ เจียรนัย
ลักษณะเด่นของพระสมเด็จพิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษ์
เอกลักษณ์ของพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษ์ ที่นักสะสมพระเครื่องใช้เป็นจุดพิจารณาหลัก มีดังต่อไปนี้:
- พระพักตร์ (ใบหน้า): มีลักษณะกลมมนคล้ายผลมะตูม หรือที่เรียกกันว่า “หน้ามะตูม” พระเกศ (ยอดแหลมบนพระเศียร) จะไม่ยาวจรดซุ้ม แต่จะมีความสั้นและหนา
- ซุ้มครอบแก้ว: เส้นซุ้มด้านขวาขององค์พระ (มองจากด้านหน้า) จะมีความลาดเอียงมากกว่าด้านซ้ายที่ค่อนข้างตั้งตรง
- พระกรรณ (หู): จะเห็นพระกรรณด้านซ้ายขององค์พระได้ชัดเจนกว่าด้านขวา ซึ่งอาจเห็นเป็นเพียงเส้นไรๆ
- ซอกพระกัจฉะ (รักแร้): ซอกรักแร้ด้านซ้ายขององค์พระจะสูงและแหลมกว่าด้านขวาอย่างเห็นได้ชัด
- การประสานพระหัตถ์ (มือ): พระหัตถ์ที่ประสานกันในท่าสมาธิจะเอนมาทางด้านขวาขององค์พระเล็กน้อย
- ฐานชั้นที่ 1: ปลายฐานชั้นบนสุดทางด้านขวาขององค์พระจะมีความโค้งมนเข้าหาพระชานุ (เข่า)
เนื้อหาและมวลสาร
พระสมเด็จที่สร้างจากแม่พิมพ์ของหลวงสิทธิการ โยธารักษ์ จะมีเนื้อหาและมวลสารที่เป็นมาตรฐานของพระสมเด็จวัดระฆัง คือประกอบด้วยปูนเปลือกหอยเป็นหลัก ผสมกับมวลสารมงคลต่างๆ ที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ โต ได้รวบรวมไว้ เช่น ผงวิเศษ 5 ประการ (อิธะเจ, ปถมัง, มหาราช, พุทธคุณ, และตรีนิสิงเห), เกสรดอกไม้, ข้าวสุก, กล้วย และมวลสารอื่นๆ เนื้อพระจะมีความหนึกนุ่ม มีความเก่าตามอายุ ปรากฏรอยปูไต่ รอยหนอนด้น และคราบความเก่าต่างๆ บนผิวขององค์พระ
การพิจารณาและมูลค่า
การพิจารณาพระสมเด็จพิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษ์นั้น ต้องอาศัยความชำนาญและประสบการณ์ในการดูพระเนื้อผงเป็นอย่างสูง เนื่องจากเป็นพระเครื่องที่มีมูลค่าสูงมาก จึงมีการทำเทียมเลียนแบบเป็นจำนวนมาก ปัจจัยในการพิจารณาจะครอบคลุมทั้งพิมพ์ทรงที่ถูกต้องตามเอกลักษณ์ เนื้อหาและมวลสารที่เก่าถึงยุค และธรรมชาติความเก่าที่เกิดขึ้นตามกาลเวลา
สำหรับมูลค่าการเช่าบูชานั้น พระสมเด็จพิมพ์หลวงสิทธิการ โยธารักษ์ ที่มีสภาพสวยสมบูรณ์และได้รับการยอมรับในวงการ จัดเป็นพระเครื่องที่มีมูลค่าสูงมาก อาจมีราคาตั้งแต่หลักล้านไปจนถึงหลายสิบล้านบาท ขึ้นอยู่กับสภาพความสวยงามและความสมบูรณ์ขององค์พระเป็นสำคัญ
